AHMET VEHBİ BAKIRLIOĞLU
CHP MANİSA MİLLETVEKİLİ
SARUHANLI - Tarım ve Orman Bakanlığı 11 Ocak 2022 tarihinde tarafından yayınlanan “İklim Değişikliği ve Tarım Çalıştayları Sonuç Bildirgesinde” iyi tarım uygulamaları (İTU) ve organik tarım faaliyetlerinin ülke genelinde daha fazla üretici ve alan olarak arttırılarak yürütüleceği ve destekleneceği belirtilmiştir.
Ancak 2021 üretim yılı için yayımlanan Bitkisel Üretime Destekleme Ödemesi Yapılmasına Dair Tebliğinde “2016, 2017, 2018, 2019 ve 2020 üretim yılları içerisinde toplam dört üretim yılı İTUD ödemesinden yararlanmış çiftçiler 2021 üretim yılında İTUD’den faydalanamaz” maddesi yer almaktadır. Aynı madde 2020 yılı tebliğinde de yer almaktadır.
İyi Tarım Uygulayan Çiftçi Sayısı Düşüyor!
Bakanlık bir taraftan iyi tarım uygulamalarını, organik tarımı destekleyeceğini söylüyor, diğer taraftan üç yıl ve dört yıl destekleme alanlara destekleme vermeyeceğini söylüyor.
Bu yüzden 2018 yılında 73 bin olan iyi tarım uygulayan sertifikalı çiftçi sayısı,
2019 yılında 61 bine, 2020 yılında is 14 bine düşmüştür.
Organik tarım yapan çiftçi sayısı 75 binden 52 bine düşmüştür.
Üretim alanları ve üretim miktarları da aynı şekilde düşmüştür.
Bu şartlar altında iyi tarımın, organik tarımın sürdürülmesi ve gelişmesi mümkün değildir.
İyi tarım uygulamaları için gerekli sertifikayı almak ve desteklemelerden yararlanmak için maddi bir külfeti karşılamak zorundalar. Destekleme verilmediğinde iyi tarım uygulamalarından vazgeçildiği tarım ve Orman Bakanlığı istatistiklerinde açıkça görülmektedir.
Destekler Yedi Yıldır Artmıyor
Üreticiler, desteklemeler ile ekonomik kayıplarını telafi etmeye çalışmaktadırlar.
Fakat İTU destekleri 7 yıldır artmıyor hatta bazı ürünlerde destekler düşürüldü.
Buna karşın uygulama maliyetleri sürekli artıyor.
Geleceğin Tarım Şekli İyi Tarım
Bakanlık istatistiklerinde iyi tarım uygulayan çiftçi sayısının 14 bine, organik tarım yapan çiftçi sayısının 52 bine düşmesi bu sorunun masaya yatırılmasını zorunlu hale getirmiştir.
Gıda üretimi günümüz dünyasında çok önemli bir stratejiye sahip ve geleceğin tarımsal üretiminde iyi tarım uygulamaları (İTU), organik tarım ve ekolojik tarım önemli yer tutacaktır.
AB'nin organik tarım payının mevcut %8'den 2030'da %25'e çıkmasını istiyor. Türkiye 2023 hedefini % 5 olarak açıklamasına rağmen organik tarım hem çiftçi sayısı hem de üretim alanı bazında giderek düşmektedir.
İyi Tarım Uygulamaları (İTU) Ülkemiz İçin Önemli
İyi Tarım Uygulamaları (İTU), gerek kaliteli ve verimli bir tarımsal üretim gerekse güvenli gıda tüketimi açısından oldukça önemlidir.
Güvenli gıda denildiğinde, insan sağlığına zararlı olmayan, fiziksel, kimyasal ve mikrobiyolojik kalıntılar içermeyen, aynı zamanda izlenelebilirliği sağlanmış ürünler akla geliyor.
İyi tarım uygulamaları; çevre, insan ve hayvan sağlığına zarar vermeyen bir tarımsal üretimin yapılması, doğal kaynakların korunması, tarımda izlenebilirlik ve sürdürülebilirlik ile güvenilir ürün arzının sağlanması olarak tanımlanıyor. İTU ile üreticilerimizin kazancı ve rekabet gücü artacağı gibi tüketicilerin sağlığı da korunmuş olacaktır.
Böyle Önemli Bir Uygulama Neden Karşılık Bulmuyor?
Bakanlık her fırsatta iyi tarım uygulamalarını ve organik tarımı destekleyeceğini söylüyor fakat 7 yıldır desteklerin artırılmaması dördüncü yıldan sonra desteğin kesilmesi, üretilen ürünün fiyat farkının olmaması, rafta diğer ürünlerle aynı fiyata satılıyor olması çiftçileri bu uygulamadan uzaklaştırmaktadır.
İyi Tarım Desteklenmelidir
Öncelikle dekar başına verilen destekleme miktarı artırılmalıdır.
Her yıl desteklemeler birçok ürün hasat edildikten sonra yılsonuna doğru açıklanıyor ve ödemeler sonraki yılda yapılıyor. Hangi ürüne ne kadar destek verileceği yıl başında açıklanması çiftçi için ürün seçiminde büyük kolaylık sağlayacaktır.
İyi tarım uygulaması ile üretilen ürünler için ayrı bir piyasa oluşturulmalı ve karlılığı artırıcı tedbirler alınarak diğerler ürünlerden daha yüksek fiyata satılması sağlanmalı ya da gelir kaybı desteklerle telafi edilmelidir ifadelerine yer verdi.
