SARUHANLI - Pandemi etkisiyle sektör içerisindeki geri getirilemez dönüşümün farkında olan Avrupalı gayrimenkul öncüleri, kabullendikleri bu değişimle birlikte 2020 durgunluğu sonrası oluşan hassas dengeyi korumaya ve atlatılmaya çalışılan zorlu dönemi yeni beklentileri kavramaya çalışarak kırılganlıktan kurtarmaya çalışıyor. Yan yana gelen gerilemelerin ve uzun vadeli döngülerin içerisinden sıyrılmaya çalışan sektörün Avrupa pazarı hissesi, düşük faizlerle birlikte ciddi bir yatırım aracı olarak hala yerini korumakta.
İstikrarsız Yükseliş
Yapılan araştırmalara bakıldığında pandeminin özellikle ofis düzenlerini ve perakende kazançlarını ciddi şekilde risk altına aldığını görmek mümkün olurken, evden çalışma ve e-ticaretin geldiği nokta gayrimenkul dünyasında yeni trendlerin hızlanmasına ve ön plana çıkmasına neden oluyor. Gayrimenkul getirileri tüm trendlerin değerlendirilmesine rağmen hala kendine korunaklı bir liman veya güvenceli bir sistem bulabilmiş değil, ancak kiralarını ödemekte zorlananların karşısında yerini alan yatırım yöneticileri operasyonel riskleri yönetmede şüphesiz daha deneyimli ve temkinli bir hal almış durumda. Haliyle gayrimenkul değerleriyle ilgili kesin sonuçlar hakkında konuşmak için erken olsa da sektöre olan yönelimin arttığı kabul edilmesi gerekiyor.
Avrupa Gayrimenkulüne İlişkin Değerlendirmeler
Gayrimenkul uzmanları home office çalışma düzeninin ve e-ticaret taleplerinin yaygınlık kazandığı bir dönemde bir yandan da uluslararası seyahatin sıfıra yaklaşmasıyla birlikte, müşterilerine farklı vaatler sunmanın önemini kavramış görünüyor. Müşterilere farklı hizmetler sunmayı ve faaliyetlerde radikal değişimlere gitmeyi şart kılan bu süreç, gayrimenkul sektöründe alışageldiğimiz pek çok kural ve ilkeyi derinden etkiliyor.
2020’de durgunluğa giren Avrupa ekonomisi anket ve mülakatlar neticesinde yatırım faaliyetlerinin nispeten iyileştiği Temmuz ve Eylül ayları toparlanmaya geçmiş, ancak iş ve seyahat sınırlandırmalarıyla pek çok sektör yeniden soru işaretleriyle karşı karşıya kalmıştı. Beklentiler Avrupa genelinde ekonomik büyümenin önümüzdeki 5 yıl içinde daha iyiye gideceği yönünde olsa da görüş bildiren kişilerin yarıya yakını hala kötü senaryolar üzerinde durmakta.
İlgi Çeken Gayrimenkul Trendleri
Her sektör pandemiyle birlikte kendi içinde bir evrimleşme süreci geçirmiş olsa da evde geçirilen vaktin önceye kıyasla katlanarak artması ve daha önemlisi kırılgan bir ekonomi içerisinde hangi yatırım araçlarını kullanmanın mantıklı olduğu sorusunun gündeme gelmesiyle birlikte, dönemin yatırım gözdesi gayrimenkul, kendi içinde son derece önemli ve dikkat çekici trendlerle karşımıza çıkıyor. Ofisten çalışmanın radikal savunucuları dahi ofis ortamına ilişkin geleneksel görüşlerini bir bir eritirken, şehir merkezlerinde gördüğü talep azalan tek mekan ofis olmakla kalmıyor ve tablodan kırsaldaki özel konutlar da payını alıyor.
Her segmentinde gerileme yaşayan Avrupa konutları, beraberinde gelirleri devasa bir düşüş gören otellerle birlikte krizden en çok etkilenen mekanlar arasında yer alırken, kırsala olan ilginin artışı ve sene sonunda yavaş yavaş otel rezervasyon rakamlarının toparlanması, gayrimenkul pazarlarını panik ve endişeden bir nebze de olsa kurtarabiliyor.
