Mustafa Ali ÖZTÜRK


KURALLI ÇOCUK OYUNLARI

KURALLI ÇOCUK OYUNLARI


Çocuklar hayatı en etkili biçimde kurallı oyunlar yoluyla tanır. Oyun, çocuğun hayatını kaplayan gelecekteki kişiliğini etkileyen önemli ve ciddi bir etkinliktir. Çocuklar için en etkili öğrenme yollarından biri oynadığı kurallı oyunlardır. Çünkü kurallı çocuk oyunlarının ana kahramanı bizzat çocuğun kendisidir. Yani çocuk etkendir, uygulayıcıdır.

Uzmanlara göre oyun oynayan çocukların gelişimi daha sağlıklıdır. Oyunun çocuğun sosyal, psikolojik, fiziksel, dilsel ve zihinsel gelişimi gibi tüm gelişim alanlarında etkisi bilimsel olarak kanıtlanmıştır.

Çocukların pek çok kuralı oyun oynarken öğrendiği bir gerçektir. Kuralların insanoğluna öğretilmesi hele hele uygulatılmasının çağımızda ne kadar zor olduğu aşikâr iken, kuralları öğreten hatta uygulatan oyunların değerine paha biçilemez.

Kurallı çocuk oyunları çocuklara algılama, düşünme, sıralama, problem çözme, işbirliği yapma, arkadaşlık kurarak toplumsallaşma, paylaşma, keşfederek öğrenme, mantık yürütme, doğru ve etkili iletişim kurma, seçim yapma ve benzeri beceriler kazandırıyor.

Çocuğun eğitiminden sorumlu olan başta anne-babalar olmak üzere tüm paydaşlar çocuğun gelişiminde önemli bir yeri olan kurallı çocuk oyunlarına gereken önemi vermelidir. Çocukların hakkı olan oyuna gereken saygıyı göstermelidir ve de oyunları ciddiye almalı ve bunu çocuklara ciddi bir şekilde onlarla beraber oynayarak göstermelidirler.

Çocuk oyunları konusunda sorumlu olan herkes üzerine düşeni fazlasıyla yerine getirmelidir. Örneğin anne babalar oyuncak alırken çocuğun daha etkin bir şekilde katılabilecekleri oyunlar oynamalarını sağlayan oyuncaklar almalı özellikle sanal olan, ekran başında edilgen bir şekilde vakit geçirmesine neden olan, çocukları olumsuz yönde yönlendiren, hatta psikolojisini bozan bilgisayar benzeri oyun ve oyuncak türlerinden mümkün olduğunca uzak durmalıdırlar. Tasarıma dayalı, farklı fiziksel ve zihinsel süreçleri barındıran oyun ve oyuncakları tercih etmelidirler.

Okullar ise bu konuda çok ciddi çalışmalar yapmalıdır. Kısa vadede çocukların okul bahçelerinde kurallı takım oyunları oynayabilecekleri oyunlara özel alanlar tasarlanmalıdır. Okul bahçelerinin sadece bazı spor etkinliklerini yapabilecekleri şekilde tasarlanması o sporlara ilgisi yeteneği olmayan çocukların bahçeyi sadece gezinmek için kullanmasına yol açıyor. Eğitim bir bütündür ve eğitim alanları tüm yönleriyle verimli bir şekilde kullanılmalıdır. Okul bahçesi de bir eğitim alanıdır. Bundan dolayı çocukların teneffüslerde de kuralı oyunlar oynamasına katkıda bulunulmalıdır. Teneffüslerde bile çocukların öğrenmesine olanak sağlamalıdır. Tekrar yazıyorum okul bahçelerinde çocukların kurallı oyunlar oynaması için çeşitli oyunlar için özel olarak hazırlanmış oyunlara özel alanlar mutlaka olmalıdır. Çocuklar buralarda güvenli bir şekilde hatta uzman öğretmenlerin gözetiminde oynamalıdır, oynarken bile öğrenmelerine olanak sağlanmalıdır.

Çocuk oyunları konusunda uzun vadede uzman eğitimciler yetiştirilmeli bilimsel açıdan konu tartışılıp gerekli ve gerçekçi görülürse çocuk oyunları dersi konulmalıdır. Derse binaen branş öğretmenleri yetiştirilmelidir. Bu sayede okul içinde ve dışında teorik olarak öğretilmeye çalışılan fakat istenilen düzeyde başarılı olunamayan kurallara uyum konusunda çok başarılı olacağımızı düşünüyorum.

Kuralları uygulayarak içselleştiren çocuklar büyüdüklerinde kurallara uymakta bir sorun yaşamazlar. Kurallı oyunlar konusunda geleneksel çocuk oyunlarımız çok önemli bir kaynak. Ayrıca çocuk oyunları konusunda eğitim almış uzman öğretmenlerin çağa uygun yeni oyunlar icat etmesi ve bunların uygulanması da geleneksel çocuk oyunlarına paralel olarak çok faydalı olabilir. Bu sayede hem geleneklerimizden hem de çağın getirdiği yeniliklerden yaralanmamız da mümkün olur.

Sözün özü geleceğimizin teminatı çocuklarımızı iyi eğitip sağlam bir şekilde geleceğe hazırlamak için bilimin ışığında elimizden gelen her şeyi yapmalıyız. Kurallı çocuk oyunları da bu konuda bize çok yardımcı olacaktır. Bu konuda toplum olarak kendimizi geliştirmeli, çocuklarımıza önem verdiğimizi göstermeliyiz. Çocuklarımız hayatın bir kısım gerçeklerini oyunlarla daha sağlam bir şekilde öğrenebilirler. Çocuklarımızı temelsiz ve kuralsız sokak oyunlarına ya da onları toplumdan ve gerçeklerden uzaklaştıran sanal bilgisayar oyunlarına kaptırmayalım. Çocuklarımız için daha fazlasını düşünüp, tasarlayıp uygulayalım. Sağlıklı yetişmiş çocuklara bugün olduğu gibi yarın da çok ihtiyacımız olacak. Çok geç olmadan çalışmalarımızı hızlandıralım. Kurallı çocuk oyunlarını ön plan çıkaralım.